Raising the future/programma

Gezellige opening van de dag. 
 

Hoe is het om als kind op te groeien in onze wereld? It takes a village to raise a child, zeggen we heel makkelijk, maar zijn we ook die gemeenschap die samen zorgdraagt voor een waardevolle en liefdevolle opvoeding? Lukt het ons met elkaar een plek te creëren waar kinderen in alle rust en veiligheid zichzelf en de wereld mogen ontdekken?
Wat gunnen we onze kinderen en wat betekent dat eigenlijk voor ons handelen? Hoe doen we dat met elkaar?
Een verhaal over verbondenheid, speelsheid, over humor en lef. Een verhaal waarin we met zijn allen nadenken over hoe we dat wat we onze kinderen gunnen handen en voeten geven.
Onze kinderen zijn niet maakbaar, maar wel raakbaar. En wij ook! Laten we dat benutten.
 

Leerkracht: ‘Wil je jullie kinderen vragen het wat rustiger aan te doen bij de BSO?’ Pedagogisch medewerker denkt maar zegt het niet: ‘Onze kinderen? Het zijn toch ook jullie kinderen?’
Voor veel mensen is de grootste uitdaging op het werk het bespreekbaar maken van zaken die gevoelig liggen; die zaken waarvan we hopen dat ze vanzelf verdwijnen.
Als we op zoek zijn naar verbinding en willen bijdragen aan gemeenschapsgevoel; welke vragen durven we dan aan elkaar te stellen?
 

Noem het een netwerk, een gemeenschap, een community. Maar samen vormen wij de netwerken die ervoor kunnen zorgen dat kinderen hun passies ontdekken en een eigen ontwikkelpad kunnen gaan.

Ook als je niet direct met kinderen werkt, ben je onderdeel van deze netwerken, van onze gemeenschap.

In een korte maar krachtige introductie over het bio-ecologische model van Uri Bronfenbrenner maak je kennis met de vijf systemen die invloed hebben op de ontwikkeling van mensen. Vervolgens gaan we in groepen van 6 tot 8 mensen met verschillende achtergronden en functies aan de slag met dit model. Je denkt na over jouw plek in dit netwerk, je cirkel van invloed en de wijze waarop we nog meer kunnen verbinden om kinderen en hun families in hun kracht te zetten.

Ik zie autonomie als de grootste uitdaging van deze tijd: hoe zoeken we samen? Er zijn veel activisten, bezorgde en bevlogen mensen die strijden tegen onrecht, misstanden en dreigingen. Maar durven we ook onze overtuigingen te onderzoeken? Het lijkt alsof we aangewezen zijn op een individuele zoektocht en als je daar niet goed in bent moet je op zoek naar zelfhulpboeken of tips op Facebook.
Zouden we niet fijner en beter met elkaar kunnen zoeken en vooruitgaan, ons aansluiten bij elkaar en iets nastreven waar we allemaal in geloven?
 

Safira pakt in de pauzes en na schooltijd altijd gelijk haar telefoon. Samen met vriendinnen buigen ze het hoofd over de schermpjes. Instagram, tiktok, stomme filmpjes die toch erg grappig lijken te zijn. Filmpjes over hoe je moet kleden. De ouders van Safira maken zich zorgen. Al dat schermgebruik. Dat kan toch niet goed zijn. Erover praten leidt alleen maar tot de reactie: “Jullie zijn gewoon ouderwets. Jullie snappen het niet.”
 

Yasmin was niet altijd blij en vrolijk geweest. Op haar vorige school had ze het heel lastig gehad. De ouders van Yasmin hadden er bewust voor gekozen te verhuizen naar een wijk met meer mensen in de midden-en hogere klasse. Dit resulteerde onbedoeld in de situatie dat ze terechtkwamen in een wijk met weinig diversiteit en inclusie. De meeste mensen waren erg lief maar maakten altijd opmerkingen als: “Wat goed dat jullie een huis kunnen kopen in een wijk als deze.” of: “Wat praten jullie goed Nederlands zeg.”
Het voelt soms alsof je als mens meer waard bent als je hoger opgeleid bent.
 

Kelsey is binnenkort jarig. En praat al weken over haar verjaardag en dat ze mag trakteren op school. Haar moeder is ook al weken aan het puzzelen hoe ze voldoende geld over kan houden voor een leuke traktatie. Dat geld is er eigenlijk niet. En Kelsey wil ook nog graag thuis met vriendinnen haar verjaardag vieren. De moeder van Kelsey weet dat ze het niet kan betalen. Ze moet ook nog sparen voor nieuwe sportschoenen. Er over praten durft ze niet. En zelf is ze ook niet opgegroeid met het vieren van verjaardagen of geld voor trakteren.
 

Eens kreeg ik van iemand een compliment over mijn Nederlands. Ik kreeg te horen ‘je spreekt goed Nederlands’. Ik antwoordde de witte Nederlander met ‘jij ook’. Van witte Nederlanders verwacht men dat zij goed Nederlands praten, van Nederlanders met een kleurtje niet. Daarna gingen we een gesprek aan. Dat doe ik graag, gesprekken aangaan met mensen. Want je leert van andere inzichten en je wordt jezelf bewust van ‘blinde vlekken’. 
 

In onze opleiding tot kleuterleidster in het Belgische onderwijs proberen we onze leerlingen ook buiten de bestaande kaders te leren denken en handelen. Dat is niet altijd makkelijk. Zeker niet als ze stage gaan lopen en een onderdeel worden van een bestaand team. Vaak horen we van onze stagiaires dat de leerkrachten van de bestaande teams zeggen: zo doen we het hier op school. We hebben geen tijd voor andere dingen. Onze leerlingen willen graag trouw blijven aan hun pedagogische idealen maar lopen aan een soms weerbarstige praktijk.

Het vraagt soms van de leerlingen om een rebel te zijn. Om moed om te zeggen: Nee, zo heb ik het niet geleerd of Nee, ik denk dat dit kind iets anders nodig heeft.

Inge Laenen is lector Kleuteronderwijs bij de Erasmushogeschool Te Brussel. Leen Rosiers is opleidingshoofd bij de bachelor Kleuteronderwijs van de Erasmushogeschool te Brussel.

Beide mensen zijn geboeid door de pedagogiek en wat het vraagt van ons als professionals als ouders om een bijdrage te leveren aan het pedagogisch werken met jonge kinderen. Want pedagogisch werken met jonge kinderen vraagt heel wat. Maar wat dan precies? Hoe kunnen we vandaag onze rol opnemen en als team onze verantwoordelijkheid nemen? Hoe kunnen we de pedagoog in elk van ons laten groeien?

Vraagt dit ‘moet’? En vraagt het ook moed?